Quş qripi zamanı Siz nəyi bilməlisiniz?.. Özünüzü və ailənizi necə qorumalısınız?
Quş qripi zamanı Siz nəyi bilməlisiniz?.. Özünüzü və ailənizi necə qorumalısınız?
Canlı və ölmüş quşlarla (ördək, toyuq, göyərçin, bildirçin, qaz və ya vəhşi quşlarla) təmasda olmayın. Ev quşları saxlanan həyətyanı sahələr və diri quş bazarı yüksək risk əraziləridir.
Ailənizi və heyvanlarınızı qorumağın ən yaxşı yolu indidən başlamaqdır. Siz:
Quş tükü və maye şəklində olan tullantılara (nəcis, sidik, qanvəifrazat)toxunmamalısınız.
Xəstəliyə şübhəli quşlar və onların tullantıları ilə təmasda olarkən birdəfəlik əlcəklərdən (və ya ələ taxılan plastik torbalar), eynək və maskalardan istifadə etməlisiniz.
Xəstəliyə şübhəli quşlar və heyvanlar barəsində baytarlıq orqanlarına xəbər verməlisiniz. Ev quşlarını hazırlayarkən və bişirərkən xüsusilə ehtiyatlıolun.
Şəxsi gigiyena qaydalarına ciddi əməl edin. (öskürərkən və asqırarkən ağzınızı tutun, əllərinizi tez-tezyuyun).
Quş qripi toyuqlara necə keçir?
Hava: Quş qripi hava-damcı yolu ilə yayılır.
Peyin: Yoluxmuş peyinin bir qramı bir milyon quşu yoluxdura bilər.
Tüklər: Xəstələnmiş quşlarla təmasda olan toyuqlar onların tükləri vasitəsilə yoluxa bilərlər.
Unutmayın:
22В°C-də virus çirklənmiş səth və peyin üzərində 4-günə qədər sağ qala bilər.
Infeksiyanın m daşıyıcılari Virusla çirklənmiş avada paltar və nəqliyyat vasii xəstəliyi bir yerdən digs yaymaqla virusun mexaniki daşıycısı Ola bilər.
SAĞLAM QUŞLARIMZI necə qoruya bilərsiniz?
Çalışın ki, quşlarınız vəhşi quşlarla təmasda olmasın. Əgər mümkündürsə, ev quşlarını qapalı yerdəsaxlayın
Quşlarınıza nəzarət edin.
Quşlarınızda aşağıdakı simptomlara diqqət yetirin
Qəfil ölüm
Aktivliyin və ya iştahanın olmaması
Başın, göz qapaqlarının, pipiyin, saqqalın şişməsi
Saqqal və pipiyin çəhrayı rəng alması
Burundan ifrazat
QUŞ QRİPİ
Siz nəyi bilməlisiniz...
Siz, ailəniz və dostlarınız təhlükədədir.
XƏSTƏ VƏ YA ÖLMÜŞ QUŞLARA TOXUNMAYIN!
Xəstə və ya ölmüş quşlarla müvafiq hərəkət edin
Özünüzü və digərlərini qoruyun
Xəstə quşları daşımayın
Xəstə quşları satmayın
Xəstə quşları yeməyin
Digər canlıları xəstə quşlarla kontaktdan qoruyun
Şübhəli hallar barəsində baytarlıq orqanlarına mümkün qədər tez xəbər verin. Çox vacibdir ki, siz yerli icra, səhiyyə və baytarlıq orqanları ilə əməkdaşlıq edəsiniz ki, özünüzü, dostlarınızı, qonşularınızı qoruyasınız.
Unutmayın
körpələr bu xəstəliyə xüsusilə həssasdırlar. Əmin olun ki, uşağınız ev quşları ilə və ya onların tükləri, yaxud tullantıları ilə çirklənmiş sahədə oynamır.
Quş qripi necə ötürülür?
Mənşəyi
Bəzi quş növləri quş qripinə başqalarından daha həssasdır. Yoluxma quşlarda geniş spektrli simptomlar yaradır. Bu, yüngül formadan yüksək yoluxma və sürətli ölümə qədər dəyişir, nəticədə epidemiyaya səbəb olur.
Miqrasiya
Virus daşıyan miqrasiya edən vəhşi quşlar toyuqların yoluxmasının mənbəyi hesab olunur. Ölü quşlar, çirklənmiş su və yoluxmuş quşun ifrazatları virus mənbəyi ola bilər. Yoluxduqdan sonra həm vəhşi, həm də ev quşları (o cümlədən toyuq, ördək, qaz, hinduşka və göyərçin) xəstələnib ölə bilər. Alimlər bu virusu "H5N1"adlandırır.
Xəstəliyin yayılmasının qarşısını almağın yeganə yolu xəstəlik baş vermiş yerdə (ferma, həyatyanı sahə və s.) bütün quşların məhv edilməsidir. Bu çox çətin görünür, lakin xəstəlik o qədər yoluxucudur ki, o, sürətlə digər sahələrə də keçə bilər.
İnsanların yoluxması
İnsanlar yoluxmuş quşla birbaşa təmasda olmaqla yoluxa bilər.
Quşqripi
H5N1 quş qripi virusu xəstə quş və quş əti, onun ifrazatları və s. ilə təmasda olan insanlara keçir.
İnsan qripi
Adi qrip asanlıqla insandan insana keçərək hər il dünyada 36 000 insanı öldürür.
Pandemik qrip
Hər iki virusla yoluxmuş insan hibrid quş/insan qripi virusu yarada bilər. Bu cür son pandemiya zamanı 20 milyon insan məhv olmuşdur
XƏSTƏ VƏ ÖLÜ QUŞLARIN BASDIRILMASI
Quşları yaşayış ərazisindən uzaqda toplayın
Təhlükəsiz olaraq basdırın! Və ya...
...Cəsədlərini yandırın və ya torpağı ən azı 2 m dərinlikdə qazın, Həmin yeri dezinfeksiya edin, Basdırın...
