FİRƏNG TOYUĞU

Firəng toyuğu, firəngkimilər ailəsindən olan quşların ortaq adıdır. Bəzi insanlara görə onlar ayrı ailədən deyil, Qırqovullar ailəsinin Numidinae adında olan bir alt sinifidir. Vətəni Afrikadır. Başlıca olaraq, səhrada, Afrikada törəyirlər. Cənubi Fransa və Qərbi Hindistanda da olduqca yayılıblar. Çılpaq olan baş və boyun dərisi qırmızı, tükləri ağ xallı tünd boz rəngdədir. Başında sümüyə bənzər bir pipik var və dimdiyinin altından Hind quşunda olduğu kimi qırmızı və mavi rəngli dəri parçaları sallanır. Şərqi Afrikada yaşayan təpəli firəng toyuğunun tükləri mavi xallı qara rəng, boynu mavi, boğazı qırmızı və başında uzun qara bir pipik var. Firəng toyuqlarının ən iri və ən rəngli növü Kərkəsdir. Firəng toyuğunun başı və uzun boynu kərkəsdə olduğu kimi çılpaqdır. Yabani firəng toyuqları çox vaxt sürülər halında yaşar və yerdə həşərat axtararaq gəzərkən küylü, kobud səs- ləriylə bir - birilərini çağırırlar. Ürküdüldükləri vaxt bütün sürü bir ağızdan qışqırar və iri bədənlərini yerdən çətinliklə qaldıraraq ağır-ağır havaya qalxıb, yaxınlıqdakı bir ağacın budaqlarında yenidən bir araya toplaşırlar. Gecələr ümumiyyətlə ağacların üzərində yatırlar. Dişilər yuva qurmaq üçün çox zəhmət çəkmədən torpağın üzərində 20- yə qədər yumurta qoyur. Firəng toyuğu kürd yatar və ana duyğusu çox böyük olan quşdur. Kürd yatma müddəti 28 gündür. Toyuq yumurtasından daha balaca və sarıları daha tünd rəngdə olan yumurtaları olduqca ləzzətlidir. Ot bitkiləri, taxıl bitkiləri, bitkilərin toxumları, meyvələr və həşəratlarla qidalanırlar. İlk dəfə Misirlilər tərəfindən əhəlləşdirilən firəng toyuqları, Cənubi Afrikada ən məşhur ev quşlarıdır.

Cinsi: Numida

Növü: Numida meleagrisi

Azərbaycanca adı : Firəng toyuğu

Çəkisi : 1300-1500 qr

Yaşamaq müddəti: 12 il

Kürd yatma müddəti : 26-28 gün

Törəmə sezonu: Aprel- May

Yazar:LEYLA QULUZADƏ